Öğretmen Adaylarının Belirsizlikten Kaçınma Düzeylerine İlişkin Karşılaştırmalı Bir Analiz

Ali Korkut, Ä°smail Keskin

Abstract


Toplumlarda belirsizlikle baÅŸa çıkmaya yönelik tolerans düzeyi ile ilgili olarak belirsizlikten kaçınma, toplumların kültür sınıflamalarının önemli bir parçasıdır. ‘Toplumlarda, örgütlerde ve kurumlarda bireyler için ikilem veya belirsizlik yaratan belirsiz, bilinmeyen ve karmaşık durumlarda duyulan rahatsızlık düzeyi’ olarak tanımlanan belirsizlikten kaçınma düzeyi toplulukların bir üyesi olarak bireylerin davranışlarını, tutumlarını ve tercihlerini etkileyebilir. Toplumların devamını saÄŸlayabilme kapasitesine sahip kurumlardan / örgütlerden biri olarak eÄŸitim örgütleri de toplumun genel belirsizlikten kaçınma düzeyinden açıkça etkilenmektedir. Bu açıdan, okul yöneticilerini, öğretmenlerin, öğrencilerin ve öğrencilerin ailelerinin bilinmesi eÄŸitimsel bir bakış açısı kazandıracaktır. Bu araÅŸtırmanın amacı, öğretmen adaylarının belirsizlikten kaçınma düzeylerini bazı deÄŸiÅŸkenlere göre karşılaÅŸtırmaktır. AraÅŸtırma genel tarama modeline dayalı betimsel bir çalışmadır. AraÅŸtırmanın örneklem grubunu, 2013-2014 eÄŸitim-öğretim yılında Dicle Ãœniversitesi Ziya Gökalp EÄŸitim Fakültesinde farklı bölümlerinde öğrenim görmekte olan 160 öğretmen adayı oluÅŸturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araÅŸtırmacılar tarafından geliÅŸtirilen ve 16 maddeden oluÅŸan ‘Belirsizlikten Kaçınma Anketi’ kullanılmıştır. Eksik veya yanlış doldurulan 23 form elenmiÅŸ, analizler ve deÄŸerlendirmeler 137 form üzerinden elde edilen veriler üzerinden gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, yüzde, frekans, t-testi, Tek-Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Kruskalâ€Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda, katılımcıların belirsizlikten kaçınma düzeylerine iliÅŸkin genel aritmetik ortalama =3,01 (Orta Düzey) olarak bulunmuÅŸtur. Bununla birlikte katılımcıların daha çok ‘devlet okullarında’ çalışmayı düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyet, bölüm ve sınıf deÄŸiÅŸkeni anlamlı fark kaynağıdır. Bulgulara dayalı olarak öneriler geliÅŸtirilmiÅŸtir.


Keywords


Belirsizlik, öğretmen adayları, belirsizlikten kaçınma

Full Text:

PDF

References


Altay, H. (2004). Güç mesafesi, erkeklik – dişilik, belirsizlikten kaçınma özellikleri ile başarı arasındaki ilişkilerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 9 (1), ss. 301 – 321.

Arbak, Y. (2005). Dominant values of Turkish organizations: A contradictory phenomenon. Review of Social, Economic & Business Studies, Vol.5/6, ss. 69 – 88.

Aykanat, Z. (2010). Karizmatik liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi. Karaman.

Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: Sosyo-kültürel bir perspektif. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 15, ss. 139 – 160.

Berger, A. A. (2012). Kültür eleştirisi: Kültürel kavramlara giriş (Emir, Ö. Çev.), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.

Bergiel, E. B., Bergiel, B. J., & Upson, J. W. (2012). Revisiting Hofstede’s dimensions: examining the cultural convergence of the United States and Japan. American Journal of Management, 12(1), pp. 69-79.

Cuche, D. (2012). Sosyal bilimlerde kültür kavramı (Arnas, T. Çev.), İstanbul: Bağlam Yayıncılık.

Denessen, E., Driessen, G., Smit, F., & Sleegers, P. (2001). Culture differences in education: Implications for parental involvement and educational policies. A bridge to the future, pp. 55-66.

Erdoğdu, T. (1996). Maarif-i Umumiyye Nezareti Teşkilatı-I. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: 51 Sayı:1.

Erdoğdu, T. (1997). Maarif-i Umumiyye Nezareti Teşkilatı-II. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: 52 Sayı: 1.

Güney, S. (2011). Örgütsel Davranış. (1. Bs.), İstanbul: Nobel Yayınevi.

Hofstede, G.; Hofstede, G. J. & Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: Software of the mind (3rd ed.). USA: McGraw – Hill.

Hofstede, G., & Bond, M. H. (1988). The Confucius connection: From cultural roots to economic growth. Organizational dynamics, 16(4), 5-21.

Işık, A. N. (2011). Başarılı Bir ilköğretim okulunda örgüt kültürü: Etnografik bir durum çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi. Konya.

Macit, G. (2010). İletişim tarzları üzerinde kültürel değerlerin etkisi: Mehmet Akif Ersoy üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sosyal Bilimler enstitüsü, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Isparta.

Robertson, M., Line, M., Jones, S. and Thomas, S. (2000). International students, learning environments and perceptions: A case study using the Delphi technique. Higher Education Research and Development, 19 (1), pp. 89-102.

Sargut, A. S. (2010). Kültürler arası farklılaşma ve yönetim (3.bs. ed.). Ankara: İmge Kitabevi.

Sarı, S., & Dağ, İ. (2009). Belirsizliğe Tahammülsüzlük ölçeği, endişe ile ilgili olumlu inançlar ölçeği ve endişenin sonuçları ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, ss.261 – 270.

Schein, E. H. (2004). Organizational culture and leadership (3rd ed.). Jossey-Bass, San Francisco, CA, USA.

Sığrı, Ü. & Topçu, M. K. (2012). Barış gücü operasyonlarında kullanılan kültürlerarası bütünleştirme yöntemlerinin kültürel boyutlar bağlamında incelenmesi: UNIFIL örneği. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt 67, No. 1, ss. 205-235.

Sığrı, Ü. (2006). Japonların kültürel özellikleri bağlamında; yönetsel, ekonomik ve sosyal süreçlerin analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, ss.29 – 47.

Şişman, M. (2002). Örgütler ve Kültürler. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Tabak, A., Erkuş, A., & Meydan, C. H. (2010). Denetim odağı ve yenilikçi birey davranışları arasındaki ilişkiler: belirsizliğe tolerans ve risk almanın aracılık etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:10- Sayı: 1, ss. 159–176.

Tayeb, M. H. (1992). The global business environment, Sage Publications, London.

Terzi, A. R. (2004). Üniversite öğrencilerinin güç mesafesi ve belirsizlikten kaçınma algıları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt 6, Sayı 2. ss.65 – 76.

Trompenaars, F., & Hampden-Turner, C. (1997). Riding the waves of culture : Understanding cultural diversity in busıness (Second ed.). London: Nicholar Brealey Publishing.

Trompenaars, F., ve Hampden-Turner, C. (1997). Riding the Waves of Culture. Nicholas Brealey Publishing, London.

Venaik, S. & Brewer, P. (2010). Avoiding uncertainty in Hofstede and GLOBE. Journal of International Business Studies 41, pp. 1294 – 1315.

Wasti, S. A. (1998). Cultural barriers in the transferability of Japanese and American human resources practices to developing countries:The Turkish case. The International Journal of Human Resource Management 9(4). pp. 608 – 631.

Yeloğlu, H. O. (2011). Türk toplumsal kültürünün örgüt yapılarına olan etkilerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 2 (4), ss. 153 – 170.

Yeşil, S. (2013). Kültür ve kültürel farklılıklar: Liderlik açısından teorik bir değerlendirme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi Kış-2013 Cilt:12 Sayı:44, ss. 052 – 081.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2015 Electronic International Journal of Education, Arts, and Science (EIJEAS)

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.